مشخصات مقاله مرجع
- عنوان اصلی: Acupuncture for Multiple Sclerosis: A Literature Review
- سال انتشار: 2022
- مجله: Multiple Sclerosis and Related Disorders
- DOI: 10.1016/j.msard.2022.103715
- منبع : ResearchGate
مقدمه
مولتیپل اسکلروزیس (اماس) یک بیماری پیچیده و مزمن سیستم عصبی مرکزی است که با مکانیسمهای خودایمنی شناخته میشود. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به میلین، غلاف محافظ فیبرهای عصبی در مغز و نخاع، حمله میکند و این فرآیند منجر به زوال میلین و ایجاد پلاکها و در نتیجه اختلال در انتقال پیامهای عصبی میشود. این آسیبها باعث بروز علائم متنوعی شامل مشکلات حرکتی، حسی، بینایی، شناختی و سایر اختلالات سیستمیک میشود.
ماهیت مزمن و اغلب پیشرونده اماس، همراه با نبود درمان قطعی، باعث شده است که مدیریت علائم، بهبود عملکرد و افزایش کیفیت زندگی بیماران، یکی از چالشهای اصلی در پزشکی مدرن باشد. درمانهای دارویی متداول میتوانند شدت یا پیشرفت بیماری را کاهش دهند، اما اغلب با عوارض جانبی همراهند و در کنترل برخی علائم ناتوان هستند. همین امر موجب اهمیت یافتن روشهای مکمل و ترکیبی شده است.
طب سوزنی، به عنوان بخشی از طب سنتی چین، هزاران سال است که برای بهبود طیف گستردهای از بیماریها استفاده میشود. در سالهای اخیر، توجه پژوهشگران و بیماران به مطالعه و استفاده از این روش در اختلالات عصبی، از جمله مولتیپل اسکلروزیس، رو به افزایش بوده است. این مقاله، خلاصه ساختاریافتهای از مرور نظاممند منتشر شده در سال ۲۰۲۲ را ارائه میکند که به طور اختصاصی به بررسی تأثیر طب سوزنی و طب سوزنی جمجمهای بر بیماران اماس پرداخته است.
هدف مطالعه
هدف اصلی این مطالعه، ارزیابی و تجزیهوتحلیل نظاممند شواهد علمی موجود در زمینه اثربخشی و ایمنی طب سوزنی، بهویژه طب سوزنی جمجمهای، در کاهش شدت علائم اماس و بررسی اثر بالقوه آن بر کیفیت زندگی بیماران است. این مرور به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا میتوان طب سوزنی را به عنوان یک درمان مکمل معتبر و علمی در کنار روشهای دارویی متداول در مدیریت اماس به کار برد یا خیر.
روششناسی
برای دستیابی به پاسخ علمی و مستند، پژوهشگران یک مرور نظاممند جامع انجام دادند. این روش شامل جستجوی گسترده، انتخاب هدفمند، ارزیابی دقیق کیفیت و ترکیب نتایج مطالعات مرتبط است. ویژگیهای کلیدی این روششناسی شامل:
- نوع مطالعه: مرور نظاممند، که امکان ارائه تصویری جامع و تحلیلی از وضعیت تحقیقات را فراهم میکند.
- پایگاههای جستجو:
- PubMed: پایگاه بزرگ علوم زیستی و پزشکی با پوشش MEDLINE.
- Embase: منبع غنی از مقالات زیستپزشکی و داروسازی.
- CNKI: بانک دانش ملی چین، شامل منابع متعدد علمی، مهم به دلیل خاستگاه طب سوزنی.
- دوره زمانی بررسی: تا پایان سال ۲۰۲۱، تا همه شواهد موجود را پوشش دهد.
- تعداد مقالات: ۷۵ مقاله شناساییشده اولیه، ۳۱ مقاله نهایی وارد تحلیل.
- انواع مطالعات:
- RCT (کارآزمایی بالینی تصادفیشده)
- مطالعات مشاهدهای
- مرورهای پیشین
این تنوع در منابع باعث شد نتایج مرور، هم پشتوانه دادههای سختگیرانه بالینی (از طریق RCTها) و هم یافتههای محیط واقعی (مطالعات مشاهدهای) را دربرگیرد.
یافتههای کلیدی
تحلیل ۳۱ مطالعه نهایی، شواهد قابل توجهی از اثربخشی طب سوزنی در بهبود علائم متفاوت اماس ارائه داد. نتایج بر اساس دستهبندی علائم به صورت زیر خلاصه میشوند:
- خستگی مزمن: کاهش قابل توجه شدت خستگی، که یکی از شایعترین و ناتوانکنندهترین علائم است.
- نقص عملکرد عصبی (EDSS): بهبود نسبی نمرات این مقیاس نشاندهنده کاهش درجه ناتوانی.
- مشکلات حرکتی: افزایش قدرت عضلانی، بهبود تعادل و اصلاح الگوی راه رفتن.
- درد: کاهش دردهای مزمن نوروپاتیک و دردهای عضلانی–اسکلتی.
- اختلالات مثانه: کنترل بهتر ادرار، کاهش دفعات و فوریت ادرار.
- اسپاسم عضلانی: کاهش شدت و تعداد اسپاسمها.
- عود بیماری: شواهد محدود اما مثبت از کاهش نرخ عود با درمان منظم.
مکانیزمهای پیشنهادی
مکانیسمهای بیولوژیکی و عصبی که برای توضیح اثرات مثبت طب سوزنی بر اماس پیشنهاد شدهاند عبارتند از:
- تعدیل سیستم ایمنی و کاهش التهاب CNS از طریق کنترل سیتوکینها.
- تحریک بازسازی میلین توسط سلولهای پیشساز الیگودندروسیت.
- افزایش جریان خون مغزی در نواحی آسیبدیده.
- فعالسازی مسیرهای ضد درد و آزادسازی اندورفینها.
- بهبود عملکرد محور HPA و کاهش پاسخهای استرسی التهابی.
محدودیتها
مرور نظاممند به محدودیتهای قابل توجهی نیز اشاره کرد:
- حجم نمونه پایین در بسیاری از RCTها که قدرت آماری را کاهش میدهد.
- ناهمگونی زیاد در پروتکلهای طب سوزنی (نقاط، مدت، فرکانس جلسات).
- کمبود دادههای بلندمدت درباره اثربخشی و ایمنی.
نتیجهگیری
شواهد موجود حاکی از آن است که طب سوزنی، به ویژه طب سوزنی جمجمهای، پتانسیل بالایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران اماس دارد و میتواند به عنوان یک درمان مکمل ایمن به کار رود. با این وجود، محدودیتهای روششناسی و ناهمگونی مطالعات ایجاب میکند که تحقیقات آینده با طراحی قویتر و پیگیری بلندمدت انجام شود.
این خلاصه بر اساس مقاله منتشر شده در سال 2022 در مجله Multiple Sclerosis and Related Disorders تهیه شده است.
درباره هوم ویزیت
هوم ویزیت یک استارت آپ فعال در زمینه خدمات پزشکی و مراقبتی در منزل است که به صورت پلتفرمی کار می کند که بیماران را به پزشکان ،پرستاران و فیزیوتراپ ها وصل می کند.هوم ویزیت با همراهی تیمی مجرب و کاربلد، پزشک و فیزیوتراپ و یا متخصص مناسب با وضعیت بیمار را به منزل شما اعزام میکند.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید. 021 2842 1353